Zakończenie związku z narcyzem nie jest rzeczą łatwą. Aby wydostać się z toksycznej relacji, należy się do tego dobrze przygotować, bo odejście od osoby z osobowością narcystyczną będzie wymagało przemyślanych działań.
Jak rozpoznać narcyza
Narcyz to doskonały manipulant, wie, jak zainteresować sobą inne osoby. Osoby z narcystycznymi zaburzeniami osobowości to osoby pełne sprzeczności. Z jednej strony są bardzo pewne siebie, przekonane o swojej wyjątkowości, a z drugiej strony ich poczucie wartości jest bardzo kruche.
Narcyzi noszą maskę, aby inni nie poznali prawdy o tym, co tak czują. O tym, że tak naprawdę są niedowartościowani i boją się odrzucenia. Narcyzi chcą czuć się ważni i potrzebni, dlatego kreują pewną rolę, którą odgrywają, aby spełnić oczekiwania. Dokładnie tak samo działają w dorosłym życiu – chcą być perfekcyjni, lubiani, dostrzegani przez otoczenie. W ich przekonaniu takich osób jak oni nie można odrzucić. Manipulacja i kontrola nad innymi ma im dać przewagę i korzystną pozycję w relacjach. Wszystkie podejmowane działania koncentrują się na osobie narcyza, aby w ten sposób można było kontrolować relacje i przewagę nad drugą stroną.
Zbieraj dowody przeciwko narcyzowi
Osoby, które miały styczność z osobą z zaburzeniami narcystycznymi wiedzą, że narcyzi są trudnymi przeciwnikami w sądzie. Narcyz jest przekonany o swojej wyjątkowości i chce o tym utwierdzić także swoje otoczenie. Dlatego należy przygotować się bardzo rzetelnie do przedstawienia materiału dowodowego. Tak jak wcześniej wspomniałam, zbieranie dowodów będzie wymagało czasu i konsekwencji, aby pokazać prawdziwą twarz narcyza. Narcyz bardzo dobrze potrafi przeinaczać fakty, szczególnie te, które są niekorzystne dla niego. Dlatego, aby zabezpieczyć się przed manipulacją z jego strony, musisz zgromadzić przykłady i dowody zachowań. Muszą one pokazywać to, iż w domu osoba ta jest zupełnie inna niż obraz prezentowany na zewnątrz.
Czego możesz spodziewać się po narcyzie, kiedy chcesz odejść
Kiedy prowadzę konsultacje z Klientami, zauważam pewną tendencję, jeśli chodzi o opisywane zachowania narcyza. Kiedy pojawia się rozmowa o rozstaniu lub druga strona wysyła sygnały świadczące o tym, że zamierza odejść, wówczas narcyz staje się czujny i podejmuje działania, które utrudnią proces rozwodu czy rozstania. Działania te to np. Ginące dokumenty. Dokumenty te związane są ze sprawami urzędowymi: akty własności, potwierdzenia płatności, PIT-y i inne dokumenty, które mogą być dowodem w sprawie.
Osoba, która kiedykolwiek uczestniczyła w konsultacji psychiatrycznej, psychologicznej czy leczyła się psychiatrycznie, zacznie również ukrywać swoją dokumentację medyczną, aby druga strona nie miała podstaw to rozpoznania osoby z zaburzeniami narcystycznymi. To przykłady z życia moich Klientów, które pokazują jak ważne jest wcześniejsze przygotowanie do rozstania.
Często jest tak, iż Klienci szukają kancelarii, która kompleksowo zajmie się rozwodem z narcyzem, jednak brak im dowodów na zachowanie drugiej strony. To jeszcze jeden argument przemawiający za tym, aby rozwód z narcyzem zaplanować i przeprowadzić strategicznie.
Diagnoza osoby z zaburzeniami narcystycznymi a przygotowanie do rozwodu
Często spotykam się z mylnym przekonaniem, że podczas postępowania rozwodowego łatwo będzie przekonać sąd, że druga strona jest osobą z zaburzeniami narcystycznymi i że łatwo będzie wykazać z pomocą biegłych psychiatrów, iż mamy do czynienia z narcyzem. Aby wykazać to, że funkcjonujesz z narcyzem i osoba ta posiada zaburzenia narcystyczne, musisz się do tego przygotować. W związku z tym już na wczesnym etapie (np. pozwu o rozwód czy uregulowania kontaktów). Na tym etapie szczególną uwagę należy poświęcić temu jak zachowuje się wobec dziecka, jak opiekuje się nim, czy sprawowanie opieki nie stanowi zagrożenia dla dziecka. Możesz także zaznaczyć wszystkie te zachowania, które były niepokojące w stosunku do dziecka. Same podejrzenia o tym, że druga strona posiada zaburzenia narcystyczne, to dla sądu za mało. Każde Twoje twierdzenie musi zostać poparte solidnymi dowodami, które odnoszą się do rzeczywistości.
Kolejne błędne przekonanie jest takie, iż podczas badania OZSS biegli mogą wskazać na występowanie zaburzeń narcystycznych. Nic bardziej mylnego. Jeśli nie zawnioskujesz o badanie psychiatryczne pod kątem zaburzeń narcystycznych, podpierając się solidnymi dowodami, sąd nie skupi się na tym aspekcie. Nie można oczekiwać, że biegły czy specjalista OZSS zdiagnozuje osobę z zaburzeniami narcystycznymi. Jest to niedozwolone. Biegli czy specjaliści OZSS podczas badania OZSS nie mogą przekroczyć zakresu określonego przez sąd. Jeśli chcesz, aby sąd skierował drugą stronę na badania, wnioskuj o to, mając dowody.
Jak zaplanować rozstanie z narcyzem
Rozwód, w przypadku, kiedy żadna ze stron nie ma zaburzenia psychicznego, jest procesem zmiennym. Każda ze stron może zmienić zdanie, jednak nie zdarza się to bardzo często. Natomiast, jeśli chcemy rozejść się z narcyzem, tutaj musimy przygotować się na częste zmiany zdania i stanowiska. Jeśli narcyz wyczuje przychylność sądu czy biegłych sądowych, może chcieć zmienić swoje stanowisko. Jak zaplanować rozstanie z narcyzem? Trzymać się planu! Warto mieć wsparcie w osobie, która pokieruje Tobą odpowiednio i dopilnuje, aby ten plan zrealizować. Nieoceniona będzie pomoc profesjonalnego pełnomocnika od rozwodów. To z pełnomocnikiem możesz zaplanować strategię postępowania – rozwodowego lub o władzę rodzicielską, będzie Ci również łatwiej uniknąć manipulacji ze strony narcyza. Pełnomocnik zajmie się tym, aby doprowadzić rozwód z narcyzem do końca i zrealizować ustaloną strategię procesową.
Jak przetrwać rozwód z narcyzem
Kolejną ważną kwestią, kiedy będziesz podejmować decyzję o rozstaniu z narcyzem, jest dbanie o swój komfort psychiczny. Bardzo często zdarza się tak, że osoby żyjące na co dzień z osobą z zaburzeniami narcystycznymi potrzebują wsparcia psychologa. Warto jest zatem skonsultować się ze specjalistą, aby było Ci łatwiej przejść przez rozwód z narcyzem. Nie zapominaj o sobie w tym trudnym dla Ciebie czasie, aby szybciej wrócić do równowagi po tak burzliwym rozstaniu.
Dlaczego otoczenie jest zaskoczone Twoim rozstaniem z narcyzem
Podczas prowadzonych przeze mnie konsultacji bardzo często słyszę, że Wasze otoczenie było bardzo zaskoczone decyzją o rozstaniu. Dzieje się tak dlatego, że Wasz związek na zewnątrz potrafi wyglądać niemal idealnie. Narcyz potrafi dopasować się do sytuacji oraz otoczenia, jest czarujący i umie zjednać sobie ludzi. Często też zajmuje wysokie stanowisko zawodowe, osiągnął sukces zawodowy i finansowy. Z tych właśnie powodów otoczenie może nie rozumieć dlaczego podejmujesz decyzję o rozstaniu. Spotkałam się z sytuacją, w której otoczenie odtrąciło osobę, która chciała odejść od narcyza i nie wierzyło w jej argumenty. Bez wsparcia trudno jest przejść przez rozstanie z narcyzem. W mojej kancelarii Centrum Spraw Rozwodowych to rozstania z narcyzem podchodzimy kompleksowo – oferujemy wsparcie prawne oraz psychologiczne, które jest nieocenione podczas rozstania z narcyzem.
Magdalena Bajsarowicz
Prawnik & Psycholog sądowy
