Alimenty dla małżonka – czy przysługują każdemu?

Nie wszyscy wiedzą, że małżonkowie po rozwodzie mogą mieć obowiązek alimentacyjny wobec byłego współmałżonka. W dzisiejszej publikacji wskażemy, kiedy można starać się o alimenty, jak długo można je otrzymywać i od czego zależy ich wysokość. 

Alimenty na małżonka w czasie trwania małżeństwa

Małżonkowie mają obowiązek zaspokajania potrzeb swojej rodziny zgodnie ze swoimi możliwościami zarobkowymi. Do zaspokajania potrzeb można zaliczyć również starania o wychowanie dzieci, pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.  W sytuacji, kiedy jeden z małżonków nie wywiązuje się z tego obowiązku, drugi małżonek może wystąpić do sądu. Może żądać, by wynagrodzenie za pracę lub inne należności były w całości bądź w części wypłacane drugiemu małżonkowi. Orzeczenie to obowiązuje także w sytuacji, kiedy małżonkowie będą już po rozwodzie. Wówczas byli małżonkowie mogą wystąpić do sądu z żądaniem zmiany lub uchylenia tego   orzeczenia. Podobnie jest z separacją. Jeśli małżonkowie są w separacji, to obowiązek alimentacyjny jest taki, jak po rozwodzie.

Alimenty na małżonka po rozwodzie

Alimenty na byłego współmałżonka zależą od sposobu rozwiązania małżeństwa. Mowa tutaj o rozwodzie bez orzekania o winie lub rozwodzie z orzekaniem o winie. Jak wiadomo, podczas rozprawy rozwodowej, sąd orzeka o tym, co było przyczyną rozstania i która strona przyczyniła się do niego w większym stopniu. Jest to bardzo istotne w kwestii alimentów na współmałżonka po rozwodzie. Można wyróżnić dwie sytuacje, w których małżonek może żądać alimentów od byłego już małżonka. Sytuacja numer jeden niedostatek małżonka po rozwodzie. Jeżeli po rozwodzie jeden z małżonków znajduje się w niedostatku, to może żądać  byłego małżonka alimentów. 

Czym jest niedostatek? Niedostatek to sytuacja, kiedy osoba nie  może samodzielnie zaspokoić usprawiedliwionych potrzeb, jak również nie posiada wynagrodzenia za pracę, emerytury, renty i innego źródła dochodu. Jest to również uzależnione od możliwości zarobkowych strony zobowiązanej. 

Druga sytuacja ma miejsce wówczas, kiedy jeden z małżonków jest winny rozkładu pożycia, a rozwód prowadzi do pogorszenia sytuacji materialnej drugiego małżonka. Wówczas były małżonek musi jedynie udowodnić, że rozwód znacząco wpłynął na jego sytuację finansową i nastąpiło jej widoczne pogorszenie. 

Wysokość alimentów – od czego zależy?

Wysokość przyznanych alimentów na małżonka zależy od możliwości zarobkowych zobowiązanego małżonka, usprawiedliwionych potrzeb małżonka uprawnionego. Czym są usprawiedliwione potrzeby? To takie potrzeby, które pozwalają na godziwą egzystencję. Nie można ograniczać się do podstawowych potrzeb, ponieważ byli małżonkowie mają prawo do tego, by żyć na równej stopie życiowej. Każda sprawa dotycząca wysokości alimentów rozpatrywana jest indywidualnie. 

Jak wcześniej wspomniano, wysokość alimentów zależy od możliwości zarobkowych. Mowa tutaj o wysokości wynagrodzenia zobowiązanego małżonka, jego innych dochodach. Sąd bierze również pod uwagę wydatki strony, jego zobowiązania. 

Jak długo można otrzymywać alimenty od byłego małżonka?

Obowiązek alimentacyjny małżonka zobowiązanego wobec małżonka uprawnionego wygasa w chwili, kiedy małżonek uprawniony zawrze nowy związek małżeński. Wówczas to nowy małżonek jest odpowiedzialny za zapewnienie środków utrzymania rodziny. Niezależnie od tego, czy były małżonek zawrze związek małżeński czy nie, to obowiązek ten wygasa z upływem 5 lat od orzeczenia rozwodu. W wyjątkowych sytuacjach może dojść do przedłużenia otrzymywania alimentów. Przedłużenie terminu otrzymywania alimentów może nastąpić tylko wtedy, gdy okoliczności te miały miejsce przed upływem 5 lat od orzeczenia rozwodu.

Zespół Kancelarii Centrum Spraw Rozwodowych